Verzamelingen: collectie musea, volkenkundige musea

Wat het modernisme nu eigenlijk is dat kun je uitgebreid lezen op onze internetsite, maar voor diegene die het niet gelezen hebben:

Het modernisme is een verzamelnaam voor vernieuwende stromingen in de kunsten en de maatschappij tijdens de eerste helft van de 20e eeuw. De maatschappij veranderde snel, er werden uitvindingen gedaan,machines en nieuwe materialen werden uitgevonden.Er kwam vrouwenkiesrecht en de 1^e en 2^e wereldoorlog had je in de 1^e helft van de 20^e eeuw,. Dit is maar een kleine opsomming van wat er allemaal plaatsvond,maar natuurlijk reageerde de maatschappij op deze veranderingen. De kunstenaars gingen de aard van de kunst en de zin van het leven onderzoeken.het was een brede avant-gardistische beweging.

De kenmerken van dat modernisme zijn: experimenteel,radicaal ,readymade,primitief,het onderbewustzijn,internationaal, expressieve waarheid,kunst en kunstnijverheid en het onderbewustzijn.

Ons onderzoek richt zich op de beïnvloeding van de niet westerse kunst op de kunstenaars uit het westen.

Culturen hebben elkaar telkens beïnvloedt.Door de ontdekkingsreizen en de kolonisatie is de belangstelling voor niet westerse kunst ontstaan.Ze ruilden,kochten en roofden kunstvoorwerpen uit vreemde landen en brachten het mee naar Europa.Deze voorwerpen kwamen terecht in rariteitenkamers en vormden zo de basis voor de volkenkundige musea.

De invalshoek die ik ga onderzoeken is het subdomein verzamelingen: collectie musea, volkenkundige musea, kunstgaleries en natuurlijk de individuen, die verzamelden ook.

Voor ik daarover ga vertelen wil ik toch proberen om te vertellen wat westers en niet westers is.

Kunstenaars uit de 20^e eeuw werden ook geïnspireerd door de niet westerse kunst, en legden zelf ook verzamelingen aan.Je zag dit terug in hun kunstwerken.

Manet,Tissot, Baudelair de Concourts waren verzamelaars van waaiers,stoffen en kleurenprenten uit Japan. Dat was mode in die tijd: het Japonisme Het is een stroming vanaf 1872 tot ongeveer 1940. Het is het toepassen van de Japanse motieven in de westerse Kunst.

Phillippe Burty een verzamelaar en kunstcriticus gebruikte deze term in 1872 voor het eerst om een studie aan te duiden over de kunst de geschiedenis en de cultuur van Japan.

De Haagse handelaar Dirk Boer verkocht in 1830 allerlei voorwerpen in zijn Japanse winkel, Groote Koninklijke Bazar genaamd. In 1878 opende kunsthandelaar Siegfried Bing in Parijs zijn 1^e winkel Vincent van Gogh, Gaugain, Toulouse Lautrec kwamen er.Hij leende ze ook wel eens voorwerpen uit.Het Leids Museum van Land en Volkenkunde kwam er ook spullen halen voor het museum.

In 1889 had je de wereldtentoonstelling waar je foto,s zag van Javaanse dansen en over Indonesië.Gaugain kocht na het zien van deze tentoonstelling foto,s en reliëfs van de Boroboedoer uit Indonesië.

In zijn werk uit Tahiti zoals Groupe avec Auge zie je het reliëf van de Boroboedoer terug.

Vele andere kunstenaars verzamelden ook, en niet alleen spullen uit Japan.Ook Picasso was een verzamelaar van niet westerse kunst. Picasso,Modigliani en de leden van Die Brucke en der Blauwe Reiter ontdekten niet Westerse Kunst in de musea van land en volkenkunde. Het was een openbaring voor hun en een bevestiging voor de ideeën van de avant-gardisten die de vormidealen van de kunst in twijfel trokken.

Het kubisme brak met de traditie van de westerse schilderskunst.De vervorming van het menselijk figuur en het ontbreken van de ruimtelijke illusie waren de belangrijkste oorzaken van de breuk.De kunst vormt een eigen analoog aan de natuur.De natuur is de inspiratiebron. . Bij het schilderij van Picasso ,, les Demoiselles diAvignon,, uit 1907 zag je duidelijk de invloeden van Afrikaanse Dan maskers .Matisse ,een kunstenaar uit die tijd had hem kennis laten maken met de negersculpturen uit Afrika.In die tijd was dat voor kunstenaars nog onbekend.Matisse was 1 van de eerst die door die beeldhouwkunst beïnvloed werd.

Toen het schilderij les Demoiselles diAvignon af was vond met het afschuwelijk.Schtschukin zei: wat een verlies voor de franse kunst!

Matisse werd niet alleen door Afrikaanse kunst geïnspireerd maar ook door de Japanse,Islamitische en Byzantijnse cultuur.Hij maakte reizen naar Marokko en nam de natuur in zich op.

Derain ook een tijdsgenoot en vriend van Matisse bezocht samen met Matisse het Trocaderomuseum waar ze de uitheemse verzameling bekeken.In die tijd vond men die kunst afschuwelijk,primitief.Derain kocht van Matisse een wit masker uit Gabon.Picasso zag het in zijn atelier en vanaf die dag werd er jacht gemaakt op de negerkunst.

Modigliani behoorde ook tot deze vriendenkring en werd er ook door beïnvloed

Hij maakte beelden die veel leken op de negersculpturen.De eenvoud,gevoeligheid liefde en illusie alles is vertegenwoordigd in zijn sculpturen. Het waren net perfecte eieren en nooit afgebeeldhouwd.

Natuurlijk waren het niet alleen de kunstenaars die verzamelden.

Veel gegoede Nederlandse families verzamelden kunst in die tijd.Perzische tapijten ,Chinees en Japans aardewerk en ook wat schilderijen,maar nog geen verzameling.

Mevrouw Kröller volgde een cursus van H.P Bremmer ,een kunstpedagoog in 1907.Hij wwrd haar persoonlijk adviseur. Door die cursus kreeg ze een gerichte belangstelling voor,naar eigen oordeel,naar behoefte om het persoonlijke beleefde ten algemene nutte beschikbaar te maken.De moderne kunst ontwikkelde snel door het ontstaan van het kubisme van Picasso en Braque.

De Firma Muller en Co van haar echtgenoot draaide goed zodat haar verzameling al snel groeide.

De eerste belangrijke werken van van Gogh werden in 1909 aangekocht, ,,de uitgebloeide zonnebloemen,, werken uit zijn franse periode.Ze heeft een grote verzameling aangelegd, totaal 800 schilderijen.

Ze verzamelde ook veel van de Haagse school, maar ook Millet,Jonkind en ook van de 17^e eeuwse schilder Willem van de velde.

In 1911 koopt ze een werk van Van der Leck ,, de Huzaren,, deze schilder werd ook beïnvloed door de Egyptische cultuur.

In 1911 was de idee ontstaan om een museum voor de gemeenschap te maken.

Ze had een grens .het neo plasticisme van na 1920 wees zij af en kocht dat niet aan.Ze vond het decoratief en niet meer verbonden met de natuur.

Berlage had een plan voor een museum op de hoge Veluwe gemaakt.De bouw van het jachtslot St Hubertus was begonnen en de verzameling groeide.De samenwerking met Berlage werd verbroken en van der veld bouwde het museum af.Door de crisis in het bedrijf schenkt ze in 1935 haar collectie aan de staat met als voorwaarde dat het museum er moet komen.

1938 opende het Rijksmuseum en mv. Kröller was de 1^e directeur.

800 schilderijen,275 beelden en 5000 tekeningen,grafiek.500 stuks kunstnijverheid.

Er hangen schilderijen van Vincent van Gogh, een schitterend overzicht van zijn oeuvre. Verder zijn in het museum indrukwekkende werken te bewonderen van George Seurat, Pablo Picasso, Fernand Leger, Piet Mondriaan en vele andere grote schilders.